ผมเป็นคนในพื้นที่น่ะ แต่อยู่รอบนอก ไม่ได้อยู่บ้านนางแลใน และบ้านลิไข่หรอกครับ
ผมอยู่บ้านเด่น แต่สมัยเรียน ผมเคยทำกิจกรรมอนุรักษ์ธรรมชาติเกี่ยวกับน้ำตกนางแลในครับ
ความจริงไม่ใช่เขื่อนหรอกครับ เป็นฝ่ายเก็บน้ำเล็กๆของหมู่บ้านนี่แหละ โดยฝายเก็บน้ำก็ลักษณะจะคล้ายๆเขื่อนนั่นแหละครับ มีภูเขาและดอยล้อมรอบ ส่วนอีกด้านนึงจะเป็นถนนเพื่อให้รถวิ่งบนสันฝาย และก็มีประตูเพื่อระบายน้ำ ซึ่งถนนที่ผ่านนี้ก็คือถนนที่เป็นเส้นทางสู่หมู่บ้านลิไข่ หมู่บ้านชาวเขาในพื้นที่และก็ไปสู่น้ำตกนางแลในนั่นเอง
กรณีที่ว่าฝายแตกนั้น ผมว่าก็มีส่วนเช่นกันครับ เพราะปริมาณ ความจุนั้นมีไม่มากอยู่แล้ว (เคยเล่นมาแล้วสมัยเข้าค่ายลูกเสือ) ประกอบกับตั้งอยู่ในที่ลุ่มดอย พอน้ำใหลลงมา ฝายก็รับน้ำไม่ไหว จนน้ำเอ่อทะลักลงมาไหลไปตามห้วยเล็กๆ แต่น้ำไม่ได้มาทางเดียวแน่นอนครับ เพราะฝายเก็บน้ำที่ว่านี้ตั้งอยู่ก่อนเข้าสู่หมู่บ้านลิไข่ที่ถูกน้ำป่าพัดพา หมู่บ้านลิไข่ที่ว่านี้ มีน้ำตกนางแลในผ่านกลางหมู่บ้านเลย
เพราะฉะนั้น น้ำที่มาท่วมรอบนอกริมถนนใหญ่ สายพหลโยธินนั้น มาจากสองแห่งนี้แน่นอน คือ น้ำป่าจากดอยรอบฝายเก็บไหลลงสู่ฝายเก็บน้ำจนรับปริมาณน้ำไม่ไหวเลยแตก กับน้ำป่าที่มาจากต้นน้ำของน้ำตกนางแลในที่มาแบบตั้งตัวไม่ทัน พัดผ่านหมู่บ้านลิไข่จนเสียหายไหลมาตามทางน้ำมาเรื่อยๆ น้ำมากก็ไหลแรง สร้างความเสียหายไว้เยอะ ผ่านหมู่บ้านนางแลใน บ้านร่องปลาค้าว มาถึง บ้านเด่น นางแล ใครไปดูทางน้ำสังเกตที่ข้างๆอู่สมบัติทัวร์ครับ จะมีล้ำห้วยติดกำแพงอู่รถเลยนั่นแหละทางน้ำสายใหญ่เลยที่มาจากน้ำตกนางแลในข้ามมาจนถึงถนนพลหโยธิน เป็นระยะทางกว่า 7 กิโลเมตร ไม่ใช่น้อยๆเลยครับ เพราะสภาพภูมิประเทศแถวนั้นเป็นป่า เป็นดอย กว่าน้ำจะมาถึง แสดงว่ารุนแรงมากๆ ไม่งั้นก็มาไม่ถึงถนนพหลโยธินเป็นแน่ ยังดีครับที่หลายปีก่อน ทาง อบต.(สมัยยังไม่ได้ยกฐานะเป็นเทศบาล) ได้มีการขุดลอกคลองแถวบ้านผม และสร้างฝายเก็บน้ำเล็กๆ เปลี่ยนระบบระบายน้ำเป็นท่อ คสล. ซึ่งมีทางผ่านน้ำใหญ่กว่า ทำให้ลำห้วยแถวบ้านมีปริมาณที่สามารถรับน้ำได้เพียงพอก่อนที่จะท่วม ไม่งั้น บ้านผมฝั่งบ้านเด่นทางตะวันออก(บ้านดงใต้) ก็ไม่เหลือครับ โดนแน่
เมื่อหลายปีก่อนนางแลเคยท่วมครั้งนึงครับ ฝายแตกนี่แหละ แต่ไม่รุนแรงเท่าปีนี้ ปีนี้ ปีนี้ทั้งพัดพาหมู่บ้านเสียหายไปมากมาย แต่พอดีปีนี้ผมมาอยู่กรุงเทพครับ เลยไม่ได้ข้อมูลอะไรมากมาย ก็เลยดูข่าวโทรถามญาติและสันนิษฐานเอาครับ เพราะดูแล้วมันไม่ต่างจากน้ำท่วม กรณีฝายแตกครั้งแรกเลย เพราะตอนนั้นผมยังเรียนมัธยมอยู่ และอยู่ในเหตุการณ์นั้นด้วย
หวังว่าจะเป็นข้อมูลอะไรเล็กๆน้อยๆครับ