ท่านคิดเห็นอย่างไรกับพุทธภาษิตที่ว่า จงอย่าเพ่งโทษผู้อื่น แต่จงเพ่งโทษตัวเอง

[watinta]

ท่านมีความคิดเห็นอย่างไรกับพุทธภาษิตที่ว่า  จงอย่าเพ่งโทษผู้อื่น  แต่จงเพ่งโทษตัวเอง   ตามหัวข้อเลยครับ  

[~KT 2 U~]

อย่ามัวแต่จับผิดคนอื่น  จนลืมมองความผิดของตัวเอง
จงระลึกไว้เสมอว่า ถ้าเรารู้ว่าสิ่งที่เขาทำนั้นผิด
นั่นแสดงว่าเราเคยทำผิดแบบเดียวกันจึงได้รู้ว่านั่นผิด
 

แตคิดแบบนี้ค่า

[Mikas]

เห็นกิเลสคนอื่น ก็มีแต่ทำให้เราเกิดกิเลสตามไปด้วย เห็นกิเลสตัวเอง มันยังเอามาคิดปรับปรุงแก้ไข หรือถ้าใครเจริญสติได้ มันก็เป็นเหตุของการได้มรรคผลได้ครับ   

[ละอ่อนโบราณ]

สมเด็จพระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงตรัสพุทธสุภาษิตไว้บทหนึ่งว่า
อัตตนา โจทยัตตานัง แปลความหมายได้ว่า จงเพ่งโทษตนเองให้เป็นปกติ
ทำไมต้องเพ่งโทษตนเอง
การเพ่งโทษตนเองตามนัยแห่งพุทธสุภาษิตนี้
ครูบาอาจารย์ท่านผู้รู้ทั้งหลายได้อธิบายว่า
เป็นการเตือนสติตนเอง หาความผิดของตนเอง ค้นความไม่ดีของตนเอง
พิจารณาหาข้อบกพร่องของตนเอง ไม่ใช่ทำธรรมดา แต่ต้องทำให้มาก
เพื่อว่าเมื่อเห็นความไม่ดีไม่งามของตัวเองแล้วจะได้แก้ไขให้ถูกต้อง

ถ้าทุกคนทำเช่นนี้ได้ ย่อมจะเป็นการดี
ต่างคนต่างแก้ไขความไม่ดีของตนแล้ว
ย่อมจะไม่สร้างความเดือดร้อนแก่ตนเองและผู้อื่น
มีแต่จะสร้างประโยชน์แก่ตนเองและผู้อื่น สังคมก็จะสงบสุข
การเพ่งโทษตนเองตามนัยแห่งพุทธสุภาษิตดังกล่าว
ในทางธรรมนั้นพระอริยเจ้าท่านใช้เป็นเครื่องขัดเกลากิเลส
ปลดเปลื้องตนให้พ้นจากความไม่ดีทั้งปวง
จนกลายเป็นผู้บริสุทธิ์ได้
ในทางโลก หากเราทุกคนเพิ่งโทษตนเองแล้วแก้ไขสิ่งไม่ดีทั้งหลายให้หมดไป
หรือมีก็น้อยที่สุด ย่อมจะหลุดพ้นจากความวุ่นวายได้เช่นกัน
เมื่อพิจารณาตามความเป็นจริงจะเห็นว่า
คนเราส่วนมากแล้วไม่เพ่งโทษตนเอง แต่ชอบเพ่งโทษคนอื่น
ดังเช่นคำกล่าของนักเขียนตะวันตกผู้หนึ่งได้เขียนไว้ในหนังสือของเขาว่า “นรกคือผู้อื่น”
นั่นคือ มองเห็นแต่ความผิด ความบกพร่องของคนอื่น ส่วนของตนไม่เห็น
เมื่อเห็นแต่ความไม่ดีของคนอื่น ก็จะทำให้คิดและเชื่อว่า
ปัญหาเกิดจากผู้อื่น ไม่ใช่ตน
ดังนั้น ก็จะพยายามแก้ไขผู้อื่น ทำให้ผู้อื่นคิดและทำอย่างตน
เพราะเชื่อว่าตนเป็นฝ่ายถูกต้อง เป็นผู้มีความชอบธรรมกว่าผู้อื่น
เราไม่ค่อยกล่าวโทษตนเอง จึงเห็นแต่โทษของผู้อื่น
เมื่อแต่ละคนคิดกันเช่นนี้ เชื่อและทำกันแบบนี้
จึงมีแต่ความวุ่นวายไม่สิ้นสุด
โลกมนุษย์จึงเป็นเช่นนี้ และคงเป็นเช่นนี้อีกยาวนาน.


โกศล อนุสิม
๒๙ ตุลาคม ๒๕๕๑
เผยแพร่ใน Kosolanusim.org

[DaKoObB]

จะมองใครว่าทำอะไรดีหรือไม่ดี ควรมองตัวเองก่อนว่าทำอะไรลงไปดีหรือไม่ดี ควรหรือไม่ควร ถ้าแม้แต่ตัวเรายังไม่รู้ตัวว่าทำผิดหรือไม่ อย่าไปติเตียนว่ากล่าวผู้อื่นว่าเป็นเช่นนั้นเช่นนี้

[watinta]

ขอบคุณทุกๆท่านที่เข้ามาแลกเปลี่ยนความรู้กัน  ส่วนตัวผมขอแบ่งเป็น2นัยยะมุมมอง  มุมมองที่1 การเพ็งโทษผู้อื่นไม่ก่อให้เกิดประโยชน์กับทั้งตัวเราและตัวผู้อื่น แต่กลับจะเพิ่มความหยิ่งทนงตัวเอง เป็นการเปรียบเทียบเขากับเรา ว่าฉันดีกว่าเธอๆเลวกว่าฉัน อะไรทำนองนี้ ซึ่งล้วนแต่ทำให้จิตของเราเศร้าหมอง(กิเลส)  ส่วนการเพ่งโทษตัวเองก่อให้เกิดประโยชน์กับตัวเรามาก เพราะจะได้รู้จักตัวเองและแก้ใขข้อบกพร่องของตัวเอง
มุมมองที่2 เมื่อเกิดเหตุการเลวร้ายอะไรที่ไม่ดีขึ้นกับชีวิตของเรา  เราก็ไม่ไปโทษสิ่งภายนอกว่าเป็นเพราะสิ่งนั้นสิ่งนี้ หรือ เป็นเพราะคนนั้นคนนี้ ทำให้ชีวิตของเราประสบเคราะห์กรรมเลวร้าย  การที่เราไปโทษสิ่งภายนอกจะทำให้เรื่องไม่รู้จบ และที่สำคัญเราไม่เห็นข้อบกพร่องและคิดจะแก้ใขตัวเอง เอาแต่จะโทษ หรือ โยนความผิดพลาดให้สิ่งภายนอก(ตัว) ส่วนการเพ่งโทษตัวเอง  จะทำให้เรื่องจบที่เรา แก้ใขปรับปรุงที่ตัวเราเอง (ความคิดเห็นส่วนตัวผิดพลาดประการใดต้องขออภัยมา ณ.ที่นี้ด้วยนะขอรับกระผม)