สิ่งทำใจให้เศราหมอง ๑๖ อย่าง (สิ่งดีๆที่อยากให้อ่าน)

อุปกิเลส คือ โทษเครื่องเศร้าหมอง ๑๖ อย่าง
๑. อภิชฌาวิสมโลภะ ละโมบไม่สม่ำเสมอ
๒. โทสะ.   ร้ายกาจ.
๓. โกธะ    โกรธ.
๔. อุปนาหะ   ผูกโกรธไว้.
๕. มักขะ   ลบหลู่คุณท่าน.
๖. ปลาสะ    ตีเสมอ คือยกตัวเทียมท่าน.
๗. อิสสา    ริษยา คือเห็นเขาได้ดี ทนอยู่ไม่ได้.
๘. มัจฉริยะ    ตระหนี่.
๙. มายา    มารยา คือเจ้าเล่ห์.
๑๐. สาเถยยะ    โอ้อวด.
๑๑. ถัมภะ    หัวดื้อ.
๑๒. สารัมภะ    แข่งดี.
๑๓. มานะ    ถือตัว.
๑๔. อติมานะ    ดูหมิ่นท่าน.
๑๕. มทะ    มัวเมา.
๑๖. ปมาทะ     เลินเล่อ.

๑. อภิชฌาวิสมโลภะ ละโมภไม่สม่ำเสมอ คือ ความเพ่งเล็ง
ข้อไขโดยย่อ ก็คือการอยากได้ของ ๆ เขามาเป็นของตน อันเป็นเครื่องเศร้าหมองแห่งจิต เป็นปฏิปักษ์แก่ทางกุศล มีทานบริจาคเป็นต้นทั้งกระทำให้เป็นผู้มืดมนอนธการ ได้อย่างนั้นแล้วยังปรารถนาอย่างนี้ต่อไปอีก เป็นอันว่าความอยากนั้น จะตักเติมสักเท่าใดก็ไม่รู้จักเต็มถ้ารุนแรงเข้าอาจนำให้ละเมิดต่อศีลธรรม ถึงเป็นคดีขึ้นโรงขึ้นศาล เป็นเครื่องนำมาซึ้งความเดือดร้อน แม้จะได้ร่ำรวยเพราะความประพฤติเห็นแก่ตัวเช่นนั้น แต่หาความสุขมิได้ จะมีประโยชน์อะไร.
๒. โทสะ ร้ายกาจ.
คือความมุ่งร้าย คิดล้างผลาญผู้อื่นด้วยความเจ็บใจ ซึ่งเป็นเครื่องเผาใจให้เร่าร้อนไม่สงบสุข และให้ไร้ปัญญา.
๓. โกธะ โกรธ.
ความโกรธกระทำให้ใจงุ่นง่านฉุนเฉียว ไม่มีสติรั้งรอในเมื่อได้ประสพสิ่งที่ไม่พอใจ แต่ไม่พอใจ แต่ไม่ถึงประทุษร้ายผู้ใด นอกจากประทุษร้ายต่อผู้โกรธนั้นเอง.
๔. อุปนาหะ ผูกโกรธไว้.
คือผูกใจเจ็บไว้เท่านั้น ไม่ถึงแก่จะพยายามแก้แค้น แต่ถ้าสบโอกาสอาจกระทำทดแทนก็ได้ การผูกโกรธ
ย่อมเป็นภัยเวรต่อกันไม่รู้สิ้นสุด เสมือนตรึงจิตของตนไว้กับความชั่ว.
๕. มักขะ ลบหลู่คุณท่าน.
การหลู่คุณของผู้ที่ได้กระทำไว้แก่ตนนั้นเรียกว่า เนรคุณ เป็นที่น่าละอายทั้งตนเองและผู้อื่น ในเมื่อได้สำนึกถึงอุปการะของท่านที่มีแก่ตนในกาลก่อน.
๖. ปลาสะ ตีเสมอ. คือยกตนเทียมท่าน
ได้แก่ไม่รู้จักประมาณ ตนว่าต่ำต้อยด้วย ยศ, ทรัพย์, หรือคุณธรรมใด ๆ แต่สำคัญว่าตนมีสมรรถภาพเท่าเทียมผู้ที่เจริญแล้ว เฝ้าหาอุบายยกตนให้เสมอกับท่านประดุจอึ่งอ่างที่พยายามพองตัวจะให้โตเท่าวัว จนท้องแตกตาย มันก็โตเท่าอึ่งอ่างนั่นเอง.
๗. อิสสา ริษยา. คือเห็นเขาดีทนอยู่ไม่ได้
มีอารมณ์ครุ่นคิดอยู่แต่จะบั่นทอนความดีของเขาให้ย่อยยับลง ด้วยกลัวเขาจะดีกว่าตัวไปแม้การที่คิดจะให้เขามีอันเป็นไปเอง ไม่เป็นผลสำเร็จ ก็จะเกิดงุ่นง่านไม่มีความสุข บางทีถึงแสดงออกมาทางกาย เลยกลายเป็นโกรธคิดประทุษร้ายเขาต่อไป.
๘. มัจฉริยะ ตระหนี่.
คือไม่อยากให้สิ่งของหรือวิชาความรู้แก่ใคร จิตที่ตนอยู่ในความตระหนี่เช่นนี้ จัดเป็นมลทินแก่การบริจาคเป็นคนคับแคบไม่มีใครคบ.
๙. มายา มารยา.
คือเจ้าเล่ห์ คิดอุบายเลวให้เขาคล้อยตามด้วยอาการฝืนความเป็นจริง จัดเป็นส่วนหนึ่งแห่งศีลองค์ที่ ๔ จักต้องมัวหมอง ถ้าจะมีเจตนาแรงกล้าก็ถึงขาดเลย.
๑๐. สาเถยยะ โอ้อวด.
การคิดโอ้อวดมีจุดประสงค์อยู่ที่จะให้เขาชมตน คือแสดงโอ้อวดโดยตรงบ้าง โดยอ้อมเจือด้วยมายาให้ทราบโดยทางทั้ง ๕ บ้าง เช่นอวดรูปลักษณะแก่ตา อวดศัพท์สำเนียงแก่หูเป็นต้น ถ้าพูดถึงโทษและดูเพียงเผิน ๆ ก็ไม่เห็นว่ามีอะไรร้ายแรงนักเป็นแต่จะทำให้เขายิ้มเยาะเล่นได้เท่านั้น แต่ถ้าใช้ความสังเกตเข้าจริงก็จะเห็นชัดว่ามีทั้งฝ่ายดีและชั่ว สำหรับการซื้อขายแลกเปลี่ยนแล้ว การอวดเป็นประโยชน์มากทีเดียว แต่ถ้าเพียงอวดเพื่อให้เขาชมว่ามั่งมี หรือเป็นคนดีกว่าพวกพ้องด้วยประการใด เช่นนี้เป็นข้างฝ่ายชั่ว กล่าวคือ ถ้าไปถูกคนริษยาหรือเหล่าโจรเข้า ก็จะเป็นภัยให้โทษแก่ตนและ
ทรัพย์สมบัติเท่านั้น.
๑๑. ถัมภะ หัวดื้อ.
ความดื้อรั้นไม่เชื่อฟังคำตักเตือนสั่งสอนของผู้ใด แม้จะรู้อยู่เต็มใจว่า คำเตือนหรือคำทักท้วงนั้นเป็นคำที่ถูกต้อง
แล้วก็ตาม แต่การจะสารภาพลงไปง่าย ๆ โดยไม่มีพิธีรีตองอะไร ก็รู้สึกเสียเหลี่ยมไปทีเดียว ฉะนั้น เมื่อหาช่องหลีกเลี่ยงยังไม่ถนัด ก็จำต้องดื้อไว้ เช่นแมวที่เราฉุดหัว มันมักยันกรานถอยไปเสียข้างหลังครั้นฉุดหาง มันก็รุดไปเสียข้างหน้า ขืนกันอยู่เช่นนี้ การเป็นคนรั้นว่ายากนั้น มีแต่จักเสื่อมประโยชน์ ภายหลังไปผิดพลาดลงอย่างร้ายแรงก็ยากนั้น มีแต่จักเสื่อมประโยชน์ ภายหลังไปผิดพลาดลงอย่างร้ายแรงก็จักไม่มีใครตักเตือนให้สติ.
๑๒. สารัมภะ แข่งดี.
การแข่งดีนี้ ถ้าเล็งถึงใจก็คือ มุ่งจะเอาชนะเขา จะแข่งด้วยกำลังทรัพย์หรือกำลังความคิด หรืออื่น ๆ ตลอดถึงการวางกิริยาท่าทางและพูดจา เหล่านี้ แม้ชนะก็ชวนให้เกิดบาดหมาง และเกิดการก่อเวรขึ้น ถ้าแพ้ก็คงมีอาการขึ้งเคียดเกิดขึ้นในอารมณ์ดุจกัน ไม่เห็นมีประโยชน์อะไร ส่วนแข่งเพื่อประสงค์รางวัล เช่น กีฬาต่าง ๆ หรือแข่งเพื่อประโยชน์แก่คนหมู่มาก เช่นการโต้วาทีเพื่อเฟ้นหาความจริง เช่นนี้ มีผู้คอยตัดสินให้แพ้ชนะอยู่แล้ว ผู้แข่งขันต่างฝ่ายก็ต่างมุ่งเอาชนะซึ้งกันและกัน ดังนั้น จึงไม่เข้าอยู่ในบทนี้.
๑๓. มานะ ถือตัว.
การถือตัวจนเห็นคนอื่นเลวไปหมดนั้น เนื่องมาแต่เรื่องตีราคาตัวสูงเกินไป โดยเที่ยวส่ายวัดกับคนอื่นแล้ว ก็อดในอันที่จะเข้าข้างตนไม่ได้ แม้เขาจะดีกว่าตนบ้างบางประการ ก็ทำใจที่จักให้มันลืมไปเสีย ผู้ประพฤติเช่นนี้ เป็นการรอนฐานะของตนให้คับแคบ การเป็นคนใหญ่คนโตอาจตกอยู่ที่มียศหรือทรัพย์ก็จริงอยู่แต่การเป็นผู้ดีนั้นน่าจะได้แก่ผู้ประพฤติศีลธรรมอันดีงามด้วย แม้จะเป็นคนไร้ยศและทรัพย์ก็ตาม อันจักเหยียดให้เป็นคนเลวเพราะความจนนั้นผิดแท้ และการสมาคมด้วยคนชนิดนี้ ก็หาทำให้เสียหายแต่อย่างใดไม่ กลับจะเป็นประโยชน์ที่ได้คนดีมาเป็นพรรคพวก กระทำให้มีตามีหูกว้างขวางเข้าเสียอีก แม้การถือตัวว่าเสมอเขาหรือถือตัวว่าเลวกว่าเขา ท่านก็จัดเป็นมานะเหมือนกัน บุคคลไม่ควรคิดถึงตัวด้วยประการใด ๆ เลย.
๑๔. อติมานะ ดูหมิ่นท่าน.
การดูหมิ่นเกิดแต่ทนงตนว่าดีกว่าเขา เมื่อแก่เข้าก็สำแดงออกมาทางกายและวาจา เป็นเหตุให้เกิดบาดหมางขึ้นในระหว่างกันและกัน อติมานะกับ มานะ ออกจะเป็นสกุลเดียวกัน แต่ก็คงอยู่ร่วมกันไม่ได้ เพราะต่างฝ่ายต่างจะแย่งขึ้นหน้าชิงดีกันอยู่เรื่อยไป
๑๕. มทะ มัวเมา.
ความมัวเมานี้ จะเป็นเมายศศักดิ์สมบัติบริวาร หรือเมาในวัยเป็นหนุ่มสาว หรือในชีวิตซึ่งอบรมอยู่ในสุขภาพใด ๆ ก็ตาม เหล่านี้ ล้วนเป็นเครื่องเร้าใจให้เหลิง มองไม่เห็นภาพแห่งความทุกข์อันจักอุบัติขึ้นภายหน้าได้.
๑๖. ปมาทะ เลินเล่อ.
ความประมาทขาดสติที่จะพิจารณาให้ตระหนักในเหตุผลอันจักปรากฏขึ้นภายหน้า สมุฏฐานก็เนื่องมาจากความหลง เช่นหลงในลาภในยศ หรือเห็นแก่การสนุกเพลิดเพลินหาได้ระลึกถึงโทษอันจักเกิดขึ้น เพราะสิ่งเหล่านี้เป็นต้นเหตุไม่ ถ้า
ประสพเข้าจริง ก็จะทวีความเสียใจขึ้นอีกไม่น้อย อุปมาดังปลาหลงเหยื่อซึ่งติดอยู่ที่เบ็ด หารู้ว่าอันตรายอันกำลังซ่อนอยู่ ณ ภายในนั้นจะมาถึงตัไม่ กำลังอยากก็ตะกรุมตะกรามฮุบเข้าไปจนเบ็ดเกี่ยวเอาปากไว้แน่น จึงรู้สึก แต่ก็หมดหนทางที่จะแก้ไขเสียแล้ว ความเสื่อมเสียทั้งปวง มักเนื่องมาแต่ความประมาทเป็นส่วนมากดังนี้.

หน้าหลักเว็บไซต์	ท่องเที่ยว ที่พัก ที่กิน	ข่าวสาร กิจกรรม	ตำแหน่งงานว่าง
ตลาดซื้อขาย	โปรโมชั่น ส่วนลดสินค้า	ติดต่อโฆษณา

คนเชียงราย สังคมเชียงราย	ห้องนั่งเล่น	การเกษตร ในเชียงราย	คุยเรื่องไอที - เทคโนโลยี
นักลงทุน การเงิน การธนาคาร	ศาสนา กิจกรรมทางวัด	เรื่องล้านนา ภาษากำเมือง	คนหางาน-งานหาคน
งานบ้านงานครัว คลีนิค สุขภาพ ฯลฯ	กีฬา	การศึกษา

แจกของฟรี	ซื้อขายสินค้าจิปาถะ-ทั่วไป	เสื้อผ้า รองเท้า เครื่องประดับ สินค้าแฟชั่น	เครื่องสำอางค์ ผลิตภัณฑ์เสริมความงาม
สัตว์เลี้ยง	คอมพิวเตอร์-สินค้าไอที	กล้องถ่ายรูป - อุปกรณ์ถ่ายภาพ	โทรศัพท์มือถือ เครื่องมือสื่อสาร
ซื้อขาย-เช่า-เซ้ง บ้าน ที่ดิน อาคารพาณิชย์	พระเครื่อง-วัตถุมงคล เครื่องรางของขลัง	ศูนย์กลาง-ซื้อขายรถยนต์	อะไหล่รถยนต์,อุปกรณ์ตกแต่งรถยนต์
ซื้อขาย-รถมอเตอร์ไซด์	อะไหล่ ของแต่ง มอเตอร์ไซด์	ศูนย์กลางซื้อขาย-จักรยาน	จานดาวเทียม-กล้องวงจรปิด-เคเบิ้ลทีวี

ชมรมนักตกปลาเชียงราย	CHIANGRAI 4 LOW	ชมรมคนรักรถ	ชมรมดนตรี
ชมรมนักกลอน