ไม่ต้องทะเลาะกับใคร...

[เมฆพัตร]

ไม่ต้องทะเลาะกับใคร*
    การทะเลาะวิวาทมีอยู่ทั่วไปในโลกในทุกระดับสังคม ตั้งแต่ในครอบครัว หมู่บ้าน ตำบล อำเภอ ประเทศ สงครามระหว่างประเทศ ตลอดถึงการทะเลาะกันระดับโลกเรียกว่าสงครามโลก
    การทะเลาะวิวาทเหล่านี้มีขึ้นได้อย่างไร พระพุทธเจ้าเคยตรัสไว้อย่างไร พึงพิจารณาเรื่องต่อไปนี้
    เจ้าศากยะพระองค์หนึ่งพระนามว่า ทัณฑปาณิ เข้าไปเฝ้าพระพุทธเจ้าที่ใต้ต้มมะตูมอ่อนในป่ามหาวัน (เมืองกบิลพัสดุ์ ไม่ใช่ป่ามหาวันในเมืองเวสาลี)  ยืนเอาไม้เท้าค้ำคางสนทนากับพระผู้มีพระภาค เมื่อสนทนาเรื่องอื่นๆ พอสมควรแล้วจึงถามขึ้นว่า “พระสมณโคดมมีวาทะอย่างไร มีปกติกล่าวอย่างไร”
   พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสตอบว่า “บุคคลกล่าวอย่างไรแล้ว ไม่ต้องโต้เถียงกับผู้อื่น เรามีปกติกล่าวอย่างนั้น”
พระพุทธองค์พยายามหลีกเลี่ยงวิวาทะ คือ กล่าวโต้เถียงแก่งแย่งกัน เอาชนะกัน ทรงแสดงว่าคนที่ต้องพูดจาโต้เถียงกันเพื่อเอาชนะกันก็เพราะยังมีกิเลสคือกาม ความคะนอง และตัณหา โดยปกติชาวบ้านทะเลาะกันเพราะเรื่องกาม คือแย่งชิงสิ่งที่น่าใคร่ น่าปรารถนากัน ส่วนสมณะทะเลาะกันเพราะทิฏฐิ คือยึดมั่นในความเห็น ยึดมั่นในลัทธินิกายของตนเท่านั้นถูกต้อง ของคนอื่นผิด

[เมฆพัตร]

เมื่อพระศาสดาตรัสตอบดังนี้ ทัณฑปาณิศากยะก็สั่นศีรษะ แลบลิ้น  ทำหน้าผากย่นเป็น

3 รอย แล้วเอาไม้เท้ายันหลีกไป แสดงว่าพูดกันไม่รู้เรื่อง หรือเขาไม่ยอมรับรู้ข้อที่พระ

ศาสดาตรัส ซึ่งก็เป็นเรื่องธรรมดาที่คำของบัณฑิตหรือปราชญ์ย่อมไม่เป็นที่พอใจของคน

พาล
   ภิกษุทั้งหลายขอร้องให้พระกัจจายนะ ช่วยขยายความพระพุทธภาษิตให้แจ่มแจ้ง

ยิ่งขึ้น พระมหากัจายนะจึงขยายความว่า เพราะมีตัณหา มานะ ทิฏฐิ เป็นแม่บทอยู่นั้นเอง (

3 อย่างนี้ เรียกว่า ปปัญจธรรม = อกุสลที่ทำให้เนินช้า) บุคคลจึงทะเลาะกัน  จับท่อนไม้

จับศัสตรา ด่าว่า ยุยงส่อเสียด และกล่าวเท็จ เมื่อละปปัญจธรรม คือ ตัณหา มานะ ทิฏฐิ ได้

แล้ว การโต้เถียงแก่งแย่งทะเลาะวิวาทกันย่อมไม่มี
   

[เมฆพัตร]

    ตัณหา คือ ความทะยานอยากในกาม  ในความอยากเป็นนั้น เป็นนี้ ในความไม่อยากเป็น

นั้น เป็นนี่ เพราะอึดอัดคับแคบ
   
    มานะ คือ ความทะนงตน ความถือตัว ถือเรา ถือเขา ปมเขือง (และปมด้อยอันเป็นเหตุให้

น้อยเนื้อต่ำใจ)

    ทิฏฐิ  คือ ความเห็นผิด เห็นไม่ตรงตามเป็นจริง เป็นเหตุให้ ยึดมั่นถือมั่นในสิ่งผิดๆ เมื่อ

ต่างฝ่ายต่างยึดมั่นในความเห็นของตนโดยไม่ยอมปล่อยวาง เมื่อทิฏฐิไปขวางกันเข้าก็ย่อม

จะทะเลากันท่านพระมหากัจจายนะเคยแสดงในที่อื่น (ในอังคุตตรนิกาย)

ว่า คฤหัสถ์ทะเลาะกันเพราะเรื่องกาม ส่วนบรรพชิตหรือสมณะทะเลาะกันเพราะเรื่องทิฏฐิ.

***
คัดลอกจาก หนังสือ "พระไตรปิฏก ฉบับที่ทำให้ง่ายแล้ว"
เรียบเรียง: วศิน อินทสระ
*มธุปิณฑิกสูตร เล่ม ๑๒ ข้อ ๒๔๓-๒๕๐

[Toy88]

สาธุ สาธุ

[Very sabai]

  เพราะชีวิตควรทำสิ่งที่มีค่า อย่าเสียเวลา ทะเลาะกับใคร! 

[nantong]

ท่านว่า ทิฏฐิพระ มานะกษัตริย์ 
คนบ้านเห็นต่างกัน ขัดคอกันนั่นแหละ
หรือ สุราเป็นสาเหตุ แห่งการทะเลาะกันได้ ในโฆษณา

ขอบคุณ ท่านเมฆนะครับ

อนุโมทนาสาธุครับที่ท่านให้ ทานยิ่งใหญ่ คือ ธรรมทาน

จาก หนานธง
081 87 54 209