ครบรอบ 60 ปี หนังสือ 30 ชาติในเชียงราย (หนังสือดี 100 เล่ม ที่คนไทยน่าควรอ่าน)

[thaicha]

หนังสือ 30 ชาติในเชียงราย พิิมพ์ครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ.2493 และได้รับการคัดเลือกว่าเป็นหนังสือดี 100 เล่ม ที่คนไทยน่าควรอ่าน และในปีนี้ก็จะครบรอบ 60 ปีพอดี ผู้แต่งคือคุณบุญช่วย ศรีสวัสดิ์ อดีต ส.ส.เชียงราย (ว่ากันว่าเขาคือนักเรียนนอกคนแรกของจังหวัด)




















ด้วยความห่วงใย ในขนบประเพณีไทย ประกอบกับวิญญาณนักศึกษา ที่มีอยู่เต็มเปี่ยมในตัวเขา บุญช่วยเดินทางด้วยรถยนต์ ล้อ เกวียน ถ่อเรือ และเดินเท้า เดินฝ่าทุ่งนาป่าเขา
กับทั้งข้ามดอยสูงดอยแล้วดอยเล่า ซึ่งเป็นเขตติดต่อกับเขตชานสเตทของพม่า
มณฑลยูนานของจีน และอินโดจีน เพื่อบันทึกชีวิตสังคมเศรษฐกิจ และวัฒนธรรมของชนชาติมากกว่า
30 ชนชาติในจังหวัดเชียงราย
30 ชาติในเชียงราย บันทึกเรื่องราวชีวิต ของชนชาติต่างๆ ที่อยู่ในเชียงราย
และบริเวณรอยต่อเมื่อ 60 ปีก่อน
ได้แก่ ไทยใหญ่ เขิน ต่องสู้ อีก้อ ลื้อ ฮ่อ ลัวะ กระเหรี่ยงหรือยาง แม้ว ข่า เย้า แข่ มูเซอ เป็นต้น
การบันทึกนี้ครอบคลุม เรื่องการตั้งบ้านเรือน ชีวิตผู้คน ภาษา และความคิดความเชื่อ อันได้แก่ นิสัยใจคอ
อาหารการกิน ประเพณี อันครอบคลุมตั้งแต่การเกิด แก่ เจ็บ ตาย ไปจนถึงประเพณี ที่เกี่ยวกับการผลิต
นอกจากนี้ ยังครอบคลุมไปถึงพิธีกรรม ศิลปะ และบทเพลง เป็นต้น
บุญช่วยเน้นเป็นพิเศษ ที่จะกล่าวถึงการนับถือ ผี และการจัดความสัมพันธ์ทางเพศ ของชนชาติต่างๆ นี่ก็ทำให้งานเขาดูน่าสนใจมากยิ่งขึ้น สำหรับผู้อ่านชาวบ้านทั่วไป เพราะเรื่องเพศ และเรื่องผีเป็นเรื่องลึกลับ มักเป็นของต้องใจใคร่รู้สำหรับผู้คน อย่างเช่นเพลง
มิดะ ซึ่ง จรัล มโนเพชร เป็นผู้นำมาร้อง และเป็นเรื่องราวแปลกหูของชาวกรุง บอกเล่าประเพณีของหญิงชาวอีก้อ
ผู้ทำหน้าที่สอนกามวิชาแก่ชายหนุ่มนั้น อันที่จริงเป็นข้อค้นพบ ที่บุญช่วยรายงานไว้หนังสือของเขานานมาแล้ว
นอกจากเรื่องราวของ มิดะ แล้ว บุญช่วยยังกล่าวถึงบทบาทของ คะจีราดะ ซึ่งเป็นชายอีก้อผู้ถูกเลือกให้สอนกามวิชา
แก่หญิงสาวแรกรุ่น ในทำนองกลับกันอีกด้วย
ภาพของชนชาติต่างๆ ในเชียงราย ที่ปรากฏแก่เราจากการอ่าน เป็นภาพของกลุ่มชนชาติต่างๆ ผู้ซึ่งอีกความสงบ และขยันขันแข็ง บุคลิกภาพการแต่งกาย ท่วงทีลีลา มีข้อแตกต่างกัน แม้ว่าจะเป็นชาวเอเชียผิวเหลืองเหมือนๆ กัน ทุกๆ สิ่งที่สร้างขึ้นมา
สำหรับแต่ละชนชาติ ไม่ว่าจะเป็นการจัดวางผังหมู่บ้าน การออกแบบบ้านเรือน หอผี หิ้งผี ประตูของหมู่บ้าน
รูปสลักที่วางอยู่เหนือประตู วิธีแต่งกาย การสักหมึก ด้ายขาวที่มัดอยู่ที่ข้อมือ สีของเสื้อผ้าที่สวมใส่ เพลงที่เลือกมาร้อง
ทั้งหมดล้วนแต่มีเหตุผล หรือปรัชญาอยู่เบื้องหลัง ความพยายามที่จะอธิบายทุกสิ่ง ทุกปรากฏการณ์
ทำให้งานของบุญช่วยน่าตื่นเต้นมากเท่าๆ กับที่มันได้วางรากฐานความเข้าใจเกี่ยวกับชนชาติ เพื่อการศึกษาในรุ่นต่อๆ มา
เราได้เรียนรู้จาก 30 ชนชาติในเชียงราย ชนเผ่า และชนชาติซึ่งกระจัดกระจายอยู่ตอนเหนือของไทย มีลักษณะเด่นๆ ที่คล้ายกัน
คือ 1) การตั้งบ้านเรือนและชุมชน รวมทั้งพื้นที่กสิกรรม มีการวางผังที่แน่นอนตายตัว โดยมีปรัชญาเกี่ยวกับการอยู่ร่วมกับธรรมชาติ และปรัชญาเรื่องความเป็นจริง แห่งเพศเป็นพื้นฐาน ไม่ใช่สังคมที่สร้างกันขึ้นมาอย่างลวกๆ และป่าเถื่อน
2) สังคมชนเผ่าไม่มีความสัมพันธ์ลึกซึ้งกับศาสนาพุทธ และความเชื่ออื่นใด นอกจากการนับถือผีและธรรมชาติ
3) ระบบความเชื่อเรื่องผีชนเผ่า ที่จัดตั้งขึ้น สัมพันธ์กับความมั่นคง และการสืบทอดระบบสายเลือด อำนาจเหนือที่ดิน
และเหนือกลุ่มชน รวมทั้งความสัมพันธ์ระหว่างคนธรรมชาติ
นอกจากนี้งานของบุญช่วย ศรีสวัสดิ์ ได้บุกเบิกความรู้ให้ร่องรอยข้อมูลหลายด้าน ที่มีค่าสำหรับศึกษาวิวัฒนาการของสังคม
เช่น ในเรื่อง ระบบกรรมสิทธิ์ ที่มาของแรงงาน การจัดการแรงงานของครอบครัวและชุมชน ตลอดจนการยืดหยุ่นกฎ
การแบ่งแยกจัดสรรแรงงาน เป็นต้น


ถ้าคุณเป็นคนเชียงราย ควรอ่านหนังสือนี้

[updoon]

ไค้อ่าน + ไค้ได้เป๋นเจ้าของครับ

[thaicha]

หาได้ตามร้านหนังสือชั้นนำ และหอสมุดทั่วไป

[อะไร?ยังไง?]

  ขอบคุณมากมายสําหรับข้อมูล จะต้องไปเสาะมาอ่านแล้วจากฝีมือคนเจียงฮายโตย

[updoon]

เปิ้นเอามาพิมพ์ใหม่กาครับ?
แต่ไค้ไดอันเก่าๆจะอี้อะ..ขลังดี