บ้านโป่งน้ำร้อน เป็นชุมชนที่ตั้งอยู่ในเขตพื้นที่ตำบล ดอยฮาง อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย ในปัจจุบันอยู่ในเขตการปกครองของตำบลดอยฮาง เป็นชุมชนขนาดใหญ่ที่มีบ้านบริวารถึงสี่หย่อมบ้าน ได้แก่ 1.
หย่อมบ้านสองแคว ซึ่งเป็นที่อยู่อาศัยของชนเผ่าจีนยูนาน มีแม่น้ำสองสายบรรจบกันเป็นที่มาของหย่อมบ้านสองแคว ชนเผ่าจีนยูนาน มีอาชีพ ทำชา ผลไม้อบแห้ง และรับจ้าง
2.
หย่อมบ้านอาแป ซึ่งเป็นที่อยู่ของกลุ่มชาติพันธุ์อาข่า ที่ตั้งบ้านเรือนอยู่บนเนินเขามีน้ำตกซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวของหย่อมบ้าน มีวัฒนธรรมที่ยังเป็นเอกลักษณ์ของชนเผ่าอาข่าอยู่ ชาวบ้านมีอาชีพ ทำไร่ ทำสวน รับจ้าง
3.
หย่อมบ้านน้ำบ่อไก่ เป็นบ้านลีซอมีชนเผ่าลีซออาศัยพื้นที่ตั้งอยู่บนเนินเขาสามารถชมทิวทัศน์ของ บ้านโป่งน้ำร้อนได้ทั้งหมด และมีประเพณีเลี้ยงผีบ้าน ผีป่า ชาวบ้านประกอบอาชีพ ทำไร่ รับจ้าง
4.
หย่อมบ้านคนเมือง เป็นบ้านหลักมีคนพื้นเมืองอาศัยอยู่ มีการประกอบอาชีพ ทำชา สวนเมี่ยง รับจ้าง
สภาพโดยรวมของหมู่บ้านโป่งน้ำร้อน เป็นที่ราบภูเขา สภาพแวดล้อมยังคงมีป่าอุดมสมบูรณ์ ยังคงเป็นธรรมชาติ ชนบ้านโป่งน้ำร้อน ตำบลดอยฮาง ถือเป็นพื้นที่ที่มีการท่องเที่ยวมายาวนานหลายสิบปีแล้ว บ้านโป่งน้ำร้อนตั้งอยู่ไม่ไกลจากตัวเมืองเชียงรายมากนัก มีแหล่งท่องเที่ยวในพื้นที่และพื้นที่ข้างเคียงที่น่าสนใจ พื้นที่ใกล้เคียงเปิดเป็นชุมชนท่องเที่ยว นักท่องเที่ยวมีทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ ส่วนหนึ่งกระจายเข้ามาเที่ยวยังเขตพื้นที่ของบ้านโป่งน้ำร้อน โดยการนำของมัคคุเทศก์ต่างถิ่น กิจกรรมท่องเที่ยวเป็นการพานักท่องเที่ยวเดินป่าบริเวณรอบชุมชนและพักค้าง แรมในป่า พร้อมกับเที่ยวน้ำตก เดินทางผ่านเข้าออกมาในชุมชน บ้านโป่งน้ำร้อนกลับไม่ได้มีส่วนร่วมกับการท่องเที่ยวที่เกิดขึ้นอย่างจริง จัง จะมีบ้างก็แค่เป็นคนนำทางในป่า เป็นลูกหาบ หรือไม่ก็เป็นบ้านพักที่มัคคุเทศก์พานักท่องเที่ยวมานอนค้าง มีค่าตอบแทนให้เจ้าของบ้านคืนละไม่กี่บาท ซึ่งยังขาดการมีส่วนร่วมของคนในชุมชน
ต่อมาคนในชุมชนได้ตื่นตัวและลุกขึ้นมาทำงานวิจัย โครงการ กลไกการจัดการท่องเที่ยวแบบมีส่วนร่วมชุมชนบ้านโป่งน้ำร้อน ตำบลดอยฮาง อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย ภายใต้การสนับสนุนของ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย สกว. ฝ่ายวิจัยเพื่อท้องถิ่น โดยมีองค์ประกอบของนักวิจัยที่หลากหลาย ได้แก่ แกนนำและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องจากทั้ง 4 หย่อมบ้าน และคนทำงานจาก อบต.ดอยฮางทั้งสมาชิก อบต. และเจ้าหน้าที่ท่องเที่ยว ของอบต. เข้าร่วมเป็นทีมวิจัย เพื่อค้นหากลไกการจัดการการท่องเที่ยวแบบมีส่วนร่วมโดยชุมชนโป่งน้ำร้อน และพัฒนาพัฒนาศักยภาพชุมชน ในการบริหารจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชน รวมทั้งเพื่อสร้างการมีส่วนร่วมในการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนทั้งระดับ ชุมชนและระดับหน่วยงาน
ขณะนี้ชุมชนอยู่ระหว่างการดำเนินงานวิจัยในระยะที่ 2 ซึ่งได้พัฒนาโปรแกรมท่องเที่ยวได้ 3 โปรแกรม ดังนี้
โปรแกรม 1 : 1 วัน (ไป-กลับ) “แอ่วม่วน...กินเมี่ยง”10.00-10.30 แนะนำข้อมูลชุมชน
10.30-12.00 เที่ยวชมศูนย์ผลิตภัณฑ์จักสาน เครื่องเรือนไม้ไผ่ ศึกษาการแปรรูปเมี่ยง วิถีชีวิตพื้นเมือง ชมเมี่ยงส้ม เมี่ยงฝาด
12.00-13.00 รับประทานอาหารพื้นเมือง ชมการแสดงทางวัฒนธรรม
13.00-14.00 เที่ยวชมและผ่อนคลายที่น้ำตกห้วยแก้ว เย็นกายสบายใจ ท่ามกลางขุนเขา
14.00-15.00 เรียนรู้วิถีชีวิตชนเผ่าลาหู่และจีนฮ่อ
15.00-16.00 พูดคุยแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับกลุ่มท่องเที่ยวโดยชุมชนโป่งน้ำร้อน และซื้อผลิตภัณฑ์ชุมชนของที่ระลึก
หมายเหตุ
1. เวลาและกิจกรรมอาจเปลี่ยนแปลงได้ตามความเหมาะสม
2. อัตราค่าบริการ 500 บาท/คน
โปรแกรม 2 วัน : 2 วัน 1 คืน (พักโฮมสเตย์) “เที่ยว 2 วัน สัมผัสวัฒนธรรม 4 ชนเผ่า”วันที่ 1
10.00-10.30 ทำความรู้จักแนะนำชุมชน
10.30-12.00 เที่ยวชมวิถีชีวิต วัฒนธรรมพี่น้องชนเผ่าลีซอ พีธีกรรมเลี้ยงผีและการตำข้าว
เที่ยวชมวิถีชีวิต วัฒนธรรมพี่น้องชาวจีน ภูมิปัญญาการใช้สมุนไพร อบสมุนไพร การแปรรูปอาหาร(แคบเจ) ชมสวนชาและชิมชา ที่บ้านสองแคว
12.00-13.00 รับประทานอาหารตามวิถีจาวดอย ท่ามกลางธรรมชาติ
13.30-15.00 เที่ยวชมวิถีชีวิตวัฒนธรรมพี่น้องชนเผ่าอาข่า ชมการปักผ้า พิธีกินข้าวใหม่
15.00-16.30 ผ่อนคลายรับความสดชื่นที่น้ำตกห้วยแก้ว
16.30-18.00 เข้าบ้านพัก โฮมสเตย์ ทำภารกิจส่วนตัว
18.30 รับประทานอาหารพื้นเมือง รับชมการแสดงของเยาวชน “รำเก็บใบเมี่ยง” หรือ การแสดงวัฒนธรรมชนเผ่า
21.00 เข้าที่พัก พักผ่อนตามอัธยาศัย
วันที่ 2
7.30 รับประทานอาหารเช้า
9.00-10.0 เรียนรู้ภูมิปัญญา การทำเฟอร์นิเจอร์ไม้ไผ่
10.00-11.00 เรียนรู้วิธีชีวิตชาวสวนเมี่ยง ที่พึ่งพาอาศัยระหว่างคนกับป่า
11.00-12.00 ทำอาหารพื้นบ้าน เมนูท้องถิ่น วัตถุดิบจากธรรมชาติ
12.00-13.30 รับประทานอาหารพื้นบ้าน
13.30-15.00 เรียนรู้การนึ่งเมี่ยง มัดเมี่ยง หมักเมี่ยง และการอบใบชา
15.00-16.00 พูดคุยแลกเปลี่ยนกับกลุ่มท่องเที่ยวโดยชุมชนโป่งน้ำร้อน เลือกซื้อผลิตภัณฑ์ชุมชน ของที่ระลึก
เดินทางกลับโดยสวัสดิภาพ
หมายเหตุ
1. เวลาและกิจกรรมอาจเปลี่ยนแปลงได้ตามความเหมาะสม
2. อัตราค่าบริการ 800 บาท/คน
โปรแกรม 3 : 2 วัน 1 คืน (พักค้างคืนในป่า) “เที่ยวป่า พาเพลิน”วันที่ 1
10.00-11.00 ทำความรู้จักแนะนำหมู่บ้าน ทำธุระส่วนตัว
11.00-12.00 เที่ยวชมหมู่บ้าน โรงชา/เมี่ยง
12.00-13.00 รับประทานอาหารพื้นเมือง
13.00-13.20 เตรียมความพร้อมก่อนออกเดินทาง เข้าสู่เส้นทางเดินป่า
13.20… เดินทางเข้าสู่เส้นทางเดินป่า ระยะทางประมาณ 6 กิโลเมตร ศึกษาแหล่งเรียนรู้ตามฐาน
ฐานที่ 1 ศึกษาสวนเมี่ยง สวนชา
ฐานที่ 2 ศึกษาสวนสมุนไพรในป่า
ฐานที่ 3 หาวัตถุดิบ อาหารจากป่าตามฤดูกาล
ฐานที่ 4 เตรียมวัสดุประกอบอาหาร (กระบอกไม้ไผ่,ฟืน)
ฐานที่ 5 ประกอบอาหารแบบธรรมชาติ
17.00… ถึงจุดตั้งแคมป์ “จุดชมวิวสันลมจอย”
เตรียมที่นอนพักค้างคืน
ประกอบอาหารเย็นแบบธรรมชาติ รับประทานอาหารเย็น
19.00…. กิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้รอบกองไฟ “ตำนานน้ำตกห้วยแก้ว”
พักผ่อนนอนหลับ
วันที่ 2
6.00… ชมพระอาทิตย์ขึ้น จิบน้ำชากาแฟ จากกระบอกไม้ไผ่
6.30-8.00 ประกอบอาหารเช้า ข้าวหลาม หลามไข่ รับประทานอาหารเช้า
เก็บสัมภาระ เตรียมตัวออกเดินทาง
8.00… ออกเดินทาง เส้นทางเดินป่าศึกษาธรรมชาติ
เที่ยวชม ผมคลายที่น้ำตกห้วยแก้ว
ที่ชมวิถีชีวิต วัฒนธรรม พี่น้องชนเผ่าอาข่า
เที่ยวชมสวนชาอู่หลง ชุมชนชาวจีน บ้านสองแคว
* รวมระยะทางประมาณ 6 กิโลเมตร เป็นทางลงเขาสลับกับทางราบ *
12.00 พักรับประทานอาหารกลางวัน
13.00-14.30 พักผ่อน อาบน้ำ ทำธุระส่วนตัว
14.30-15.00 ชมการแสดงของเยาวชน “รำเก็บใบเมี่ยง”
15.00-16.00 พูดคุยแลกเปลี่ยนกับกลุ่มท่องเที่ยวโดยชุมชนโป่งน้ำร้อน เลือกซื้อผลิตภัณฑ์ชุมชน ของที่ระลึก
เดินทางกลับโดยสวัสดิภาพ
หมายเหตุ
1. เวลาและกิจกรรมอาจเปลี่ยนแปลงได้ตามความเหมาะสม
2. อัตราค่าบริการ 1,200 บาท/คน ติดต่อประสานงานได้ที่
----------------------------------------------------------
สนใจติดต่อ :
คุณเดชา เตมิยะ โทร 085-7055747
อ.ยุพิน เตมิยะ โทร 081-7646991 หรือ 081-1794319