เป็นปุ๋ยยี่ห้ออะไร ? ขอบริษัทอะหยังครับ?
แล้วพ่นทางใบหรือ ใส่ทางดิน?
สูตร 0-0-46

ทำไมผมบ่่เคยเห็น
มีรูปปลากรอบ ท่าจะดี

เดิมทีอย่างแม่ปุ๋ยเราจะพบเห็นกันบ่อยคือ สูตร
สูตร 46-0-0 ( ยูเรีย )
สูตร 0-46-0 ( ทริปเปิลซูเปอร์ฟอสเฟต )
สูตร 0-0-60 (โปตัสเซี่ยมคลอไรด์ )
สูตร 21-0-0 ( แอมโมเนี่ยมซัลเฟต )
สูตร 0-3-0 ( ร๊อกฟอสเฟต )
หลัง ๆ มาบริษัทต่าง ๆ เริ่มเน้นจุดขายเพื่อปรับธาตุในปุ๋ย สนองความต้องการของผู้ใช้ เช่น
0-0-50 (โพแทสเซียมซัลเฟต)
15-0-0 (แคลเซียมไนเตรท)
11-0-0 (แมกนีเซียมไนเตรท)
12-60-0 (โมโนแอมโมเนียมฟอสเฟต)
0-52-34 (โมโนโพแทสเซียมฟอสเฟต)
13-0-46 (โพแทสเซียมไนเตรท)
อีกหน่อยอาจมี สูตรมากกว่านี้ครับ ปุ๋ย K ที่ผมใช้คือ 0-0-60 ปุ๋ยสูตร 0-0-46 อาจจะมีอาจเป็นปุ๋ยสั่งตัดเองหรือเจ้าของกระทู้อาจจำผิด เพราะปุ๋ยเคมี มีสูตรมากมายที่ขาย แต่หลัก ๆ คงอยากชี้ให้เห็นว่าปุ๋ย k มีผลหรือไม่กับนาข้าวครับ

ผมซื้อ 18-46-0 จากร้านสี่แยกแม่กรณ์ เขาบอกว่า เป็นแม่ปุ๋ย จะใช่หรือเปล่าครับ
ใช่แล้วครับ 18-46-0 เรียกว่า ไดแอมโมเนียมฟอสเฟต
เพิ่มเติมให้นะครับ
แม่ปุ๋ย หมายถึง ปุ๋ยเคมีที่นำมาใช้ในการทำปุ๋ยผสม โดยแม่ปุ๋ยเคมีอาจเป็นปุ๋ยเชิงเดี่ยวหรือปุ๋ยเคมีที่ใช้ธาตุอาหารรับรองแก่ พืชเพียงธาตุเดียว หรือ 2 ธาตุ คือ ไนโตรเจนฟอสฟอรัส และโปตัสเซี่ยม
ชนิดของแม่ปุ๋ยเคมีที่ให้ปริมาณธาตุอาหารรับรอง
- ธาตุอาหารไนโตรเจน (N) ได้แก่ แอมโมเนียมซัลเฟต (21-0-0) แอมโมเนียคลอไรด์ (25-0-0) แอมโมเนียมไนเตรท(34-0-0) ยูเรีย (46-0-0)
- ธาตุอาหารฟอสฟอรัส (P) ได้แก่ ร๊อคฟอสเฟต (0-3-0) ซูเปอร์ฟอสเฟต (0-20-0) ดับเบิ้ลซุปเปอร์ฟอสเฟต (0-40-0) ทริปเปิ้ลซุปเปอร์ฟอสเฟต (0-46-0)
- ธาตุอาหารโปตัสเซี่ยม (K) ได้แก่ โปตัสเซี่ยมซัลเฟต (0-0-50) โปตัสเซี่ยมคลอไรด์ (0-0-60)
- ธาตุอาหารไนโตรเจน (N) และฟอสฟอรัส (P) ได้แก่ ไดแอมโมเนียมฟอสเฟต (18-46-0) โมโนแอมโมเนียฟอสเฟต (11-52-0)
- ธาตุอาหารไนโตรเจน (N) และโปตัสเซี่ยม (K) ได้แก่ โปตัสเซี่ยมไนเตรท (13-0-46)
ขอขยายความคำว่าแม่ปุ๋ยแบบง่ายๆก่อนแล้วกัน แม่ปุ๋ยคือปุ๋ยสูตรสูงที่นำไปผสมเป็นปุ๋ยสูตรต่างๆ
21-0-0 ,46-0-0,18-46-0,11-52-0,0-0-60,0-0-50เป็นแม่ปุ๋ยแต่รวมแล้วไม่ถึง 100 แต่ก็ไม่น่าจะถือว่าเป็นฟิลเลอร์เพราะเป็นโครงสร้างเฉพาะทางเคมี เพราะในขบวนการผลิตไม่ได้มีการแต่งเติมสารที่เป็นฟิลเลอร์เข้าไป
แต่ถ้าขบวนการผลิต18-46-0 ,11-52-0,11-44-0 ที่มีการแต่งเติมยิปซั่ม โดโลไมค์ หรือดินขาวเข้าไปเป็นปุ๋ยสูตรใหม่เช่น 16-20-0 ถือว่าส่วนที่เติมเข้าไปเรียกว่าฟิลเลอร์(การผลิตแบบคอมปาวน์ด)
แต่ถ้าเป็นการผลิตแบบBBที่เห็นเป็นหลายๆสีแล้วมีการใส่ยิปซั่มปั้นเม็ด ดินขาวปั้นเม็ดหรือโดโลไมค์ปั้นเม็ดเข้าไปนี่ก็ถือว่าเป็นการเติมฟิลเลอร์เช่นกัน
มาเรียนรู้วิธีหาสูตรของปุ๋ย เคยสงสัยบ้างไหมทำไม ยูเรีย(CO(NH2)2) มีสูตร 46-0-0, แคลเซียมไนเตรต(Ca(NO3)2.H2O) มีสูตร 15-0-0+Ca19%, โมโนแอมโมเนียมฟอสเฟต(NH4H2PO4) มีสูตร 12-60-0, โพแทสเซียมไนเตรต(KNO3) มีสูตร 13-0-46,
ในเรื่องของปุ๋ยนอกจากเราจะต้องรู้ชื่อธาตุ สัญลักษณ์ ถ้าเรารู้น้ำหนักอะตอม(น้ำหนักตัวของแต่ละธาตุ) รู้สูตรโครงสร้างเราก็สามารถคำนวณว่า ปุ๋ยนั้นๆมีสูตรอะไร มาเริ่มกันดู
C = 12 H = 1 O = 16
N = 14 P = 31 K = 39
Ca = 40 Mg = 24 S = 32
ยูเรีย (CO(NH2)2) = 12+16+14+14+1+1+1+1 = 60
ยูเรีย 60 หน่วยน้ำหนัก มีไนโตรเจน N = 28
ยูเรีย 100 หน่วยน้ำหนัก มีไนโตรเจน N = 28x100/60 = 46.66
ยูเรีย มีสูตร 46-0-0
โพแทสเซียมไนเตรต (KNO3) = 39+14+(16x3) = 101
โพแทสเซียมไนเตรต 101 หน่วยน้ำหนัก มีไนโตรเจน N = 14
โพแทสเซียมไนเตรต 100 หน่วยน้ำหนัก มีไนโตรเจน N = 14x100/101 = 13.86
โพแทสเซียมไนเตรต 101 หน่วยน้ำหนัก มีโพแทสเซียม K = 39
โพแทสเซียมไนเตรต 100 หน่วยน้ำหนัก มีโพแทสเซียม K = 39x100/101 = 38.61
โพแทสเซียม K = 38.61 แปลงเป็น K2O = 38.61x1.2 = 46.33
โพแทสเซียมไนเตรต มีสูตร 13-0-46
จากตรงจุดนี้ก็ต้องทำความเข้าใจเพิ่ม
ตัวเลข 20-20-20 หมายความว่า ในเนื้อปุ๋ย 100 กิโลกรัม มี ไนโตรเจนทั้งหมด (total N) 20 กิโลกรัม
ฟอสเฟตที่เป็นประโยชน์ (available P2O5 ) 20 กิโลกรัม โพแทสเซียมที่ละลายน้ำ (water soluble K2O) 20 กิโลกรัม
ฟอสฟอรัส P พืชดูดไปใช้ไม่ได้ แต่ P2O5 จะละลายน้ำแล้วพืชดูดไปใช้ได้ เช่นเดียวกับ โพแทสเซียม K ต้องอยู่ในรูป K2O ถึงจะละลายน้ำแล้วเป็นประโยชนื